Dr Tomasz Domański: Ocena policji granatowej jest skomplikowana

Prowadzi pan badania historyczne nad policją granatową. Jak ona powstała?

Była to formacja policyjna utworzona przez okupacyjne władze niemieckie, która działała na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Formalnie została utworzona 17 grudnia 1939 roku. Niemcy zdawali sobie sprawę, że potrzebują wsparcia formacji policyjnej, która miała zajmować się szeroko pojętym utrzymaniem bezpieczeństwa. Już w październiku 1939 roku ukazała się odezwa Friedricha Krugera, wzywająca wszystkich byłych policjantów, który byli w służbie do 1 września 1939 roku, do powrotu na stanowisko pracy. Jak wskazują badania naukowe, znaczna ilość policjantów z terenu Generalnego Gubernatorstwa zgłosiła się do pracy. Z tych osób utworzono tę formację.

Jedną z niechlubnych funkcji tej formacji było poszukiwanie Żydów.

Musimy pamiętać, że zadania wyznaczał im okupant niemiecki. Prześladowali więc nie tylko ludność żydowską, ale także Polaków. Próbując analizować postawy policjantów granatowych, powinniśmy wziąć pod uwagę niemieckie zarządzenia, które trafiały na poszczególne komisariaty i do komend powiatowych, co policja granatowa ma robić i jak się zachowywać. Z drugiej strony analizować postawy indywidualnych policjantów wobec tych zarządzeń. Uczciwa będzie analiza indywidualnych postaw, unikając generalizowania.

Jak wyglądała działalność policjantów wobec Polaków i Polskiego Państwa Podziemnego?

Byli policjanci, którzy współpracowali z Polskim Państwem Podziemnym. Historycy szacują, że było ich około 30 procent.

Przykłady osób znanych z imienia i nazwiska poznamy w audycji: "Historia na fali" w piątek 10 maja, godz. 21. Radio eM Kielce.