O granicy między prawdą, a wizją artystyczną w filmach historycznych

W ostatnich latach w Polsce obserwujemy prawdziwy boom na fabularyzowane filmy historyczne. Coraz częściej scenarzyści wybierają tę formę narracji, rezygnując z tradycyjnych filmów dokumentalnych. Choć fabularne podejście przyciąga widzów i czyni historię bardziej przystępną, niesie też ryzyko przekłamań, uproszczeń czy wręcz wprowadzania elementów fikcyjnych.

– Przy nowych produkcjach często jeszcze przed premierą zastanawiam się, czy dany wątek historyczny zostanie przedstawiony we właściwy sposób. Posłużę się przykładem: film „Akcja pod Arsenałem” bardzo dobrze oddaje faktyczne wydarzenia, natomiast „Kamienie na szaniec” – moim zdaniem – nie odwzorowują historii w równie wierny sposób – zaznacza Adam Hlebowicz, historyk i dziennikarz zajmujący się tematyką filmów historycznych.

Czy zatem film fabularny może być skutecznym narzędziem do popularyzowania historii?

– Z pewnością może inspirować do głębszego zainteresowania się przeszłością. Nie uciekniemy od „kultury obrazkowej” – pewne trendy są nieodwracalne. Poza tym to, że film jest fabularny, nie oznacza, że przedstawione w nim historie są nieprawdziwe – dodaje Hlebowicz.

Spotkanie było jednocześnie okazją na podsumowanie tegorocznej edycji Przeglądu „Historia w filmie”, organizowanego przez Delegaturę IPN w Kielcach we współpracy z Wojewódzkim Domem Kultury i Kinem Fenomen.

– Za nami już dziewięć edycji tego projektu. Wyświetliliśmy ponad 90 filmów. Od kwietnia zapraszamy na kolejne seanse. Nie zdradzę jeszcze wszystkich tytułów, ale mogę powiedzieć, że pierwszym z nich będzie „Katyń” – zapowiada dr Robert Piwko, naczelnik Delegatury IPN w Kielcach.

Pierwsze spotkanie 10. edycji „Historii w filmie” odbędzie się 16 kwietnia w Kinie Fenomen. Wstęp, jak zawsze, będzie bezpłatny.