Ks. Tomasz Rusiecki: Polscy biskupi w XVIII wieku wyprosili u papieża ustanowienie święta Najświętszego Serca Jezusowego

Czerwiec jest poświęcony nabożeństwu do Najświętszego Serca Jezusowego. Przypomnijmy tę formę pobożności.

W historii zbawienia Bóg objawił się, jako Stworzyciel, Odkupiciel, Zbawiciel, czyli ten który kocha człowieka i chce jego szczęścia tutaj na ziemi i w wieczności. Bóg jest miłością – to centralna prawda  objawienia biblijnego. Ewangelista Jan pisze: „Bóg tak umiłował świat, że Syna Swego Jednorodzonego dał, aby każdy kto w Niego wierzy nie zginął, ale miał życie wieczne” (J 3, 16). Pan Bóg na różne sposoby przypomina o Sobie, aby przyciągnąć świat i człowieka do Siebie. Czyni to przez ludzi, wydarzenia, znaki czasu, ale też przez objawienia prywatne, które Kościół poznaje i rozeznaje.

Jak rozwijał się kult Najświętszego Serca Jezusa?

Tak naprawdę początek ma na Kalwarii. Pierwszymi, którzy patrzyli na przebity bok Chrystusa i Jego otwarte Serce byli Matka Najświętsza, święty Jan Apostoł i pobożne niewiasty. Oni zapoczątkowali tę kontemplację, która trwa do naszych czasów. Natomiast w XIII wieku w różnych klasztorach zwrócono uwagę na wymowę Serca Jezusowego. W klasztorze Sióstr Benedyktynek w Helfta, dwie mistyczki: św. Mechtylda i św. Gertruda miały wielkie nabożeństwo do Serca Pana Jezusa. W tym samym wieku dwie polskie mistyczki: bł. Dorota z Mątowów i bł. Juta z Chełmży praktykowały nabożeństwo do Serca Pana Jezusa. W XVII wieku nabożeństwo to propagowali m.in. św. Franciszek Salezy oraz polscy jezuici: ojciec Tomasz Młodzianowski i ojciec Kacper Drużbicki.

Jednak największy rozwój tego kultu zaczął się od objawień św. Małgorzaty Marii Alacoque w XVII wieku we Francji.

Podczas pierwszego, 27 grudnia 1673 roku w kaplicy sióstr wizytek, Pan Jezus powiedział do św. Małgorzaty: „Moje Boskie Serce goreje tak wielką Miłością ku ludziom, a zwłaszcza ku tobie, że nie mogę już powstrzymywać promieni mojej Boskiej Miłości. Muszę je rozlać za Twoim pośrednictwem i ukazać się ludziom, by ich ubogacić drogocennymi skarbami, które Ci odsłaniam, a zawierają one łaski uświęcające i zbawienne, konieczne, aby ich wydobyć z przepaści zatracenia”. W niedługim czasie nastąpiło drugie objawienie. Św. Małgorzata zobaczyła Serce Jezusa jakby na tronie, z ognia i płomieni, jaśniejące bardziej niż słońce i otoczone cierniową koroną z krzyżem na szczycie. Wtedy Pan Jezus powiedział jej, że pragnie, aby ludzie Go miłowali i dlatego objawia im Swoje Serce wraz z wszystkimi skarbami Bożej miłości, pełnymi łask i miłosierdzia. Po raz trzeci Pan Jezus ukazał się ze stygmatami pięciu ran jaśniejących jak słońce.

Czwarte objawienie miało miejsce w piątek po oktawie Bożego Ciała 10 czerwca 1675 roku.

Wtedy Jezus ukazał się św. Małgorzacie podczas adoracji Najświętszego Sakramentu i powiedział: „Oto Serce, które tak bardzo umiłowało ludzi, że nie oszczędziło niczego, aż do zupełnego wyniszczenia się dla okazania im miłości, a w zamian za to doznaje od większości ludzi, tylko gorzkiej niewdzięczności, wzgardy, lekceważenia, nieuszanowania, oziębłości i świętokradztw. Lecz najbardziej boli Mnie to, że w podobny sposób obchodzą się ze Mną serca w szczególny sposób Mnie poświęcone. Dlatego żądam, aby pierwszy piątek po okrawie Bożego Ciała był poświęcony, jako osobne święto ku czci Mojego Serca i wynagrodzenia mi przez Komunię i inne praktyki pobożne zniewag, jakich doznaję. W zamian za to obiecuję ci, że Serce moje wyleje hojne łaski na tych wszystkich, którzy oddadzą Mu cześć lub przyczynią się do Jego rozszerzenia”. Jezus dał też świętej Małgorzacie dwanaście obietnic, ukazując w nich jak odpowiedź człowieka na Jego Miłość może uchronić od różnego rodzaju niebezpieczeństw i grzechu.

Jakie to są obietnice?

Na przykład Jezus obiecuje, że w Jego Sercu ludzie znajdą potrzebne łaski do wypełniania swego powołania, pokój w rodzinach, pocieszenie w utrapieniach, błogosławieństwo w przedsięwzięciach, grzesznicy doświadczą miłosierdzia, a dusze oziębłe staną się gorliwymi. Tych dwanaście obietnic jest zachętą Jezusa, objawiającego Swoją Miłość do tego, aby człowiek jeszcze bardziej przylgnął do Niego swoim sercem. Jezus mówił też o wynagrodzeniach za zniewagi. Wymienił na przykład czuwanie nocne w każdy czwartek od godziny 23 do 24, czyli Godzinę Świętą, aby zjednoczyć się z Nim cierpiącym w Ogrodzie Oliwnym.

Wkład w propagowanie kultu Najświętszego Serca Jezusa ma również Polska.

W 1765 roku biskupi polscy poprosili papieża Klemensa XIII o ustanowienie liturgicznego święta Najświętszego Serca Jezusa. Papież odpowiedział pozytywnie, pozwalając na obchodzenie tego święta tylko w Polsce i przez Archibractwo Serca Jezusowego w Rzymie. Kiedy Polska otrzymała papieską zgodę, to liturgiczne święto wprowadziły też episkopaty innych krajów. Dlatego święty Jan Paweł II nazwał Polskę drugą ojczyzną kultu Serca Jezusowego. Pierwszą była Francja, gdzie miały miejsce objawienia, a Polska drugą, ponieważ polscy biskupi wyprosili u papieża ustanowienia święta Najświętszego Serca Jezusowego, przyczyniając się do jego rozwoju, który nabrał charakteru powszechnego. Święty Jan Paweł II z okazji Jubileuszu Roku 2000 powiedział: „Człowiek potrzebuje Serca Jezusa, aby poznawać Boga i samego siebie. Potrzebuje Go, aby budować cywilizację miłości”.

Jaki związek istnieje między kultami: Najświętszego Serca Jezusowego i Miłosierdzia Bożego?

Kult Serca Jezusa jest przejawem miłosierdzia, jakie Bóg okazał człowiekowi, szczególnie w Męce i Śmierci oraz w przebitym boku Chrystusa. Miłosierdzie jest tym atrybutem Boskim, mówiącym o samej istocie Boga, Bóg jest nie tylko miłosierny, ale jest Miłosierdziem. Objawienie Serca jest potwierdzeniem tego miłosierdzia, które przebacza grzesznemu człowiekowi i go przygarnia. Kult Serca Jezusowego i Miłosierdzia Bożego wzajemnie się ze sobą uzupełniają. Papież Leon XIII w 1889 roku zatwierdził litanię i dołączył do niej akt poświęcenia Najświętszemu Sercu Jezusowemu.

Jakie znaczenie ma ten akt i co znaczy oddać się Sercu Jezusowemu?

Jest potwierdzeniem, że chcemy kierować się w życiu miłością do Boga i tak je ukształtować, aby było ono odpowiedzią w czynach na miłość Boga do nas. Odmawiając ten akt chcemy powiedzieć Panu Jezusowi, że nasza osoba: to co mówimy, myślimy, czujemy, czynimy, jest odpowiedzią na Jego Miłość okazaną w tym przebitym Sercu.

W akcie oddania mówimy: „Jezu cichy i pokornego serca, uczyń serca nasze według Serca Twego”…

Jezus mówi: „uczcie się ode Mnie, bo jestem cichy i pokorny sercem” (Mt. 11. 29). W ten sposób wskazuje na Kim mamy się wzorować. To wezwanie przypomina również, że same ludzkie wysiłki nie wystarczą i musimy doświadczyć łaski ze strony Jezusa, która przemieni nasze serca i nas samych, aby upodobnić się do Niego w Jego postawach wobec Boga i ludzi.

Czy każdy człowiek może powierzyć się Najświętszemu Sercu Jezusowemu?

Każdy i każdego dnia, a w pierwsze piątki miesiąca czynimy to we wspólnocie Kościoła po litanii do Najświętszego Serca Jezusa. Ten akt poświęcenia nie ogranicza się do wybranych, ale jest dla wszystkich, którzy pragną ukształtować swoje serce na podobieństwo Serca Jezusowego, czyli otwartego dla Boga i ludzi oraz chcą uczynić z tego aktu program swojego życia.

Dziękuję za rozmowę.

Katarzyna Bernat