Łysica jest wyższa. Naukowcy potwierdzają

Nowe ustalenia to wynik badań pracowników naukowych Politechniki Świętokrzyskiej: dr. inż. Macieja Hajdukiewicza i  dr. inż.  Ihora Romanyshyna – Zaczęło się od badań zupełnie na inny temat. Miały być to prace służące określeniu ilości zawiesiny zmywanej z pól do pobliskich zbiorników. Ważnym punktem w tych badaniach było pasmo Łysogór. Badając parametry na numerycznym modelu terenu zauważyłem, że wysokości na tym modelu są większe, niż podawane na mapach. Zbadaliśmy więc wysokości na jednym i drugim wierzchołku Łysicy – mówi dr Maciej Hajdukiewicz, z Wydziału Inżynierii Środowiska, Geomatyki i Energetyki Politechniki Świętokrzyskiej. Mowa o wierzchołku głównym oraz o wschodnim, który zwany jest Skałą Agaty.  – Istnieje kilka opracowań kartograficznych z dawniejszych czasów, na których szczyt Łysicy jest oznaczony jako punkt wysokościowy lub jako punkt osnowy geodezyjnej. Większość oznaczeń dotyczących wierzchołka Łysicy pokazywało, że punkt wysokościowy, czyli punkt na podstawie którego uznawaliśmy, że wysokość tej góry wynosi 612 m n.p.m. to punkt osnowy. Kartografowie uważali, że punkt osnowy znajdujący się na wierzchołku oznacza najwyższy punkt góry – wyjaśniał dr Hajdukiewicz.

Najnowsze ustalenia zmieniają jednak całkowicie dotychczasowe ustalenia. Według nich wierzchołek główny znajduje się na 613,35 m n.p.m., zaś Skała Agaty sięga 613,7 m n.p.m. Wynika stąd, że  oprócz wysokości obu z nich, zmienił się także szczyt najwyższej góry w naszym regionie. – Zrobiliśmy badania metodą pomiaru satelitarnego, czyli GNSS. Pojechaliśmy w teren z odbiornikiem z anteną popularnie nazywaną GPS, z którą często widujemy geodetów w terenie. Pomiary można robić metodą szybką, wstawiając tyczkę na kilka sekund w miejsce pomiaru i z dokładnością do kilku centymetrów jesteśmy w stanie zmierzyć wówczas położenie i wysokość danego punktu oraz metodą dokładniejszą, wymagającą ustawienia anteny na statywie i pomiaru trwającego od 1,5 do 2 godzin. Takie pomiary przeprowadziliśmy, nie na samych wierzchołkach góry, ale na odsłoniętych płaszczyznach poniżej wierzchołków. Wykonaliśmy pomiar naziemny za pomocą niwelatora. Wszystko z dokładnością milimetrową – opisywał prace dr Hajdukiewicz.

Wyniki badań z pewnością wpłyną na różne sfery życia. – Znamy takie określenie jak „Korona Gór Polski”, czyli lista najwyższych wierzchołków pasm górskich w Polsce. Ci, którzy je zdobywają byli zaszokowani, bo okazuje się, że nie zdobyli najwyższego szczytu Gór Świętokrzyskich. Naukowcy zajmujący się dokładnością pomiarów potraktowali to jednak jako ciekawostkę. Różne były reakcje: od mocno emocjonalnych do bardzo umiarkowanych. Pewne wątpliwości jednak wyjaśniliśmy – mówił współtwórca odkrycia.

(zdjęcia: Maciej Hajdukiewicz i  Ihor Romanyshyn