Świętujemy zmartwychwstanie Jezusa

Adoracja krzyża

Triduum Paschalne rozpoczyna Msza święta Wieczerzy Pańskiej, kiedy Jezus Chrystus ustanowił dwa sakramenty: Eucharystii i kapłaństwa oraz dał przykazanie wzajemnej miłości. Najgłębiej jest to zobrazowane gestem  umycia nóg dwunastu mężczyznom. Jezus, ucząc służby drugiemu człowiekowi, tak samo umywał nogi apostołom. Po Mszy św. przenosi się Jezusa Chrystusa w Najświętszym Sakramencie do kaplicy zwanej ciemnicą. 

W Wielki Piątek nie odprawia się Eucharystii, na kościelnych ołtarzach nie ma obrusów, nie grają ograny. Wyrazem naszego umartwienia jest post ścisły. Po południu odprawiana jest Liturgia, która składa się z czytania Słowa Bożego, Adoracji Krzyża, komunii świętej i przeniesienia Najświętszego Sakramentu do grobu. W regionie świętokrzyskim tradycją jest Droga Krzyżowa z Nowej Słupi na Święty Krzyż. W niektórych regionach Polski odbywają się Misteria Męki Pańskiej, które unaoczniają ostatnie godziny z życia Zbawiciela. 

Pisanki wielkanocne

Wielka Sobota przed południem to czas święcenia pokarmów i nawiedzenia Grobu Pańskiego. Jeszcze w okresie międzywojennym święcono wszystkie pokarmy, jakie jadło się w Wielkanoc. Ksiądz przychodził do domu i święcił zastawiony stół. Taka tradycja była spotykana w domach szlacheckich. Natomiast na wsi przynoszono do święcenia wielkie kosze z jedzeniem w jedno miejsce, na przykład pod kapliczkę. Dziś święconka jest symboliczna, przynoszona w małych koszyczkach, ale nie może w nich zabraknąć: jajek, kiełbasy, chleba, soli, chrzanu i baranka.

Mają one swą swoją symbolikę i są wymieniane podczas błogosławieństwa. Chleb, powstający z płodów ziemi, jest codziennym, niezbędnym do życia pokarmem dla każdego człowieka. O chleb prosimy Pana Boga odmawiać codzienny Pacierz: „chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj”. „Chlebie żywy, który zstąpiłeś z nieba i w Komunii świętej dajesz życie światu, pobłogosław ten chleb i wszelkie świąteczne pieczywo na pamiątkę chleba, którym nakarmiłeś lud słuchający Ciebie wytrwale na pustkowiu, i który po swym zmartwychwstaniu przygotowałeś mad jeziorem dla swych uczniów” – modli się kapłan święcąc pokarmy.

Symbolem wielkanocnym jest jajko, które oznacza nowe życie. Udekorowane pisanki, w koszyczku prezentują się kolorowo i okazale. W Polsce jest zwyczaj dzielenia się jajkiem podczas śniadania wielkanocnego, co również podkreśla kapłan podczas błogosławieństwa: „Chryste, życie i zmartwychwstanie nasze, pobłogosław te jajka, znak nowego życia, abyśmy dzieląc się w gronie rodziny, bliskich i gości, mogli się także dzielić wzajemnie radością z tego, że jesteś z nami”.

Wspomniana wcześniej sól chroni potrawy przed zepsuciem, ale w symbolice chrześcijańskiej odnosi się ona bezpośrednio do człowieka. Jej zadaniem jest chronienie przed grzechem i zepsuciem, które na każdym kroku czyhają na człowieka. „Pobłogosław także sól, aby chroniła nas od zepsucia” – modli się ksiądz święcąc pokarmy.

Z Wielkanocą związany jest baranek, czyli zwierzę niewinne i potulne, ale przede wszystkim bezbronne. Symbolizuje on samego Chrystusa, który stał się niewinną ofiarą za odkupienie naszych win i grzechów.  W wielkanocnym koszyczku nie może zabraknąć również wędlin. Symbolizują one płodność, zdrowie, szczęście i bogactwo. „Baranku Boży, który zwyciężyłeś zło i obmyłeś świat z grzechów, pobłogosław to mięso, wędliny i wszelkie pokarmy, które będziemy jedli na pamiątkę Baranka paschalnego i świątecznych potraw, które Ty spożyłeś z Apostołami na Ostatniej Wieczerzy” – modli się kapłan.

Koszyczek wielkanocny udekorowany jest zielonym bukszpanem, symbolizującego życie wieczne, pokój i odrodzenie.

Wigilia Paschalna

W Kościele katolickim niezwykle bogatą symbolikę ma Liturgia Wigilii Paschalnej. Odprawiana jest po zmierzchu. Składa się z czterech części: Liturgii Światła, Słowa, Chrztu i Eucharystii. Rozpoczyna się błogosławieństwem ognia, które symbolizuje światło Chrystusa rozświetlającego mroki naszego życia. Później następują czytania z Pisma Świętego. Liturgia Chrztu składa się z poświęcenia wody i odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych. Chrzest jest zaproszeniem do nowego życia w Chrystusie. Podczas Eucharystii odzywają się kościelne dzwony i organy, milczące od Wielkiego Czwartku.  

Chrystus Zmartwychwstał

Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego rozpoczyna się już o szóstej rano, uroczystą procesją rezurekcyjną, kiedy kapłan ogłasza światu, że Chrystus Zmartwychwstał. Dla chrześcijan jest to najradośniejszy dzie

W domach wyrazem świętowania był suto zastawiony stół. Posiłki wielkanocne składały się z mięsa, kiełbasy, barszczu gotowanego na wędzonkach i śmietanie. Nie brakowało też jajek i ciast. Na dworach szlacheckich i magnackich organizowano uczty, ale w chłopskich chatach też przygotowywano bogate posiłki. Wszystko miało znamionować koniec postu i wielkie świętowanie.

Poniedziałek wielkanocny w Kościele jest drugim dniem świętowania Zmartwychwstania Pańskiego, ale w tradycji zachował się zwyczaj oblewania wodą czyli śmigus-dyngus. Była to uciecha dla młodych ludzi. Chłopcy polewali wodą panny na wydaniu, było to symbolem ich powodzenia.

Święta Wielkanocne przypominają Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, który przynosi nam nowe życie.