Krzyże wręczone. „Dane mi było stanąć po stronie prawdy”

Krzyż Wolności i Solidarności nadawany jest przez Prezydenta RP na wniosek prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. Procedura przyznawania państwowego odznaczenia jest nietypowa, ponieważ zanim IPN rozpocznie formalności, kandydaci muszą wyrazić zgodę na ewentualne przyjęcie Krzyża.

Krzyż Wolności i Solidarności przyznawany jest działaczom antykomunistycznym, którzy w okresie PRL stanowili członków nielegalnych organizacji walczących o niepodległość kraju i respektowanie praw człowieka czym narażali się na odpowiedzialność karną lub represje. Krzyż trafia do tych, którzy przez swoją działalność stracili zdrowie, byli więzieni czy wyrzucani z uczelni lub pracy. Wyróżnienie nadawane jest także pośmiertnie.

Państwowe odznaczenie wręczył wiceprezes IPN dr Mateusz Szpytma podczas spotkania w „Przystanku Historia” w Kielcach. Wśród nagrodzonych za dokonania z przeszłości znalazł się między innymi ks. Marek Łabuda. W 1984 roku uczestniczył w strajku uczniów Zespołu Szkół Zawodowych we Włoszczowie. Wówczas młody duchowny w tamtejszej parafii Najświętszej Marii Panny posługiwał jako wikariusz. Młodzież sprzeciwiła się zdejmowaniu krzyży w szkole i chciała by one powróciły do sal lekcyjnych. Jak opowiada ksiądz Marek Łabuda grożono młodzieży wyrzuceniem ze szkoły, niedopuszczeniem do egzaminów czy trudnościami w dalszym życiu. - To był najpiękniejszy czas mojego życia, mimo tego że potem dużo cierpiałem. Byłem kilka razy pobity. Gdyby dzisiaj trzeba było zrobić to jeszcze raz, zrobiłbym to – deklaruje ksiądz Łabuda. Odebrany Krzyż Wolności i Solidarności zadedykował swoim uczniom i miastu Włoszczowa.

Posłuchaj:

Krzyżem wyróżniona została także Stanisława Gawlik. Na początku lat 80. ubiegłego wieku pracowała jako wykładowca na Politechnice Świętokrzyskiej. Włączała się w działalność antykomunistyczną. Była więziona, a potem zwolniona z pracy, jako osoba podejrzana o kolportaż zakazanych wydawnictw, takich jak biuletyn „Komitetu Oporu Społecznego”. - Dziękuję Bogu za to, że znalazłam się po tej właśnie stronie, że dane mi było stanąć po stronie prawdy – mówi Stanisława Gawlik.

Posłuchaj:

Kliknij, aby zobaczyć zdjęcia z uroczystości.

Lista odznaczonych w Kielcach Krzyżem Wolności i Solidarności:

1. Ludwik Błaszczak

2. Stanisława Marianna Gawlik

3. Ksiądz Marek Waldemar Łabuda

4. Marian Józef Kozłowski

5. Janusz Stefan Krawczyk

6. Stanisław Tadeusz Kułan

7. Józef Feliks Małobęcki

8. Krzysztof Włodzimierz Nurzyński

9. Stanisław Józef Tinc

10. Mieczysław Józef Woźniak

11. Zdzisław Żmijewski

Pośmiertnie:

12. Wanda Salomea Pomianowska

13. Zdzisław Leon Michalski

Kliknij, aby przejrzeć biogramy wyróżnionych państwowym odznaczeniem.