PUBLICYSTYKA
Pozostaną na Murze Pamięci
Michał Sokalski był kierownikiem Publicznej Szkoły Podstawowej nr 9 na Baranówku, członkiem siatki kieleckiego obwodu Związku Walki Zbrojnej.
Został aresztowany na podstawie donosu 9 lutego 1941 r. podczas akcji kieleckiego gestapo. Razem z nim pojmano trzech jego synów: Stefana, Jerzego i Mieczysława. Byli harcerzami, członkami konspiracji. Z kieleckiego więzienia przetransportowano ich 25 lutego do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Auschwitz, gdzie zostali zamordowani. Kto dziś w Kielcach zna jeszcze ich historię?
A kto pamięta o Tadku Gamońskim, harcerzu, uczniu kieleckiego Liceum im. Jana Śniadeckiego? Gdy jesienią 1943 r. Niemcy przyszli do domu Gamońskich, żeby aresztować Tadeusza, nie było go w domu. Zabrali ojca i zapowiedzieli, że wypuszczą go, gdy Tadeusz zgłosi się do więzienia. Mimo błagań matki by uciekał, Tadeusz oddał się w ręce gestapo. Starania rodziny o jego wykupienie nie powiodły się. Został rozstrzelany 18 listopada 1943 r. w publicznej egzekucji na Placu św. Wojciecha.
Kto pamięta o Wacławie Kiniorskim, członku Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej? Aresztowany z donosu jesienią 1943 r., był torturowany podczas śledztwa w więzieniu przy ul. Zamkowej. Nie wydał nikogo. Został rozstrzelany w publicznej egzekucji na Placu św. Wojciecha 18 listopada 1943 r.
Kto zna los Zygmunta Kwasa, członka grup szturmowych Szarych Szeregów? Po wojnie nie złożył broni i działał w organizacji „NIE”, a potem w Zrzeszeniu Wolność i Niezawisłość. Brał udział w zbrojnych atakach na posterunki Milicji Obywatelskiej oraz udanej akcji odbicia Zygmunta Pietrzaka ps. „Bekas” z chronionego przez bezpiekę szpitala zakaźnego w Kielcach. Rozpoznany przez agentów UB podczas harcerskiej defilady 3 maja 1946 roku, został aresztowany i osadzony w więzieniu przy ul. Zamkowej. Poddawany torturom podczas przesłuchań, zginął 13 września 1946 r. trafiony kulą wartownika.
To tylko niektórzy. Ile jest takich życiorysów związanych z kieleckim więzieniem? Ilu ludzi wyruszyło stąd do hitlerowskich obozów śmierci? Ilu zostało tu zamordowanych przez oprawców Urzędu Bezpieczeństwa? Ilu wyprowadzonych na rozstrzelanie w lesie w Zgórsku?
W poniedziałek, 16 czerwca, w Ośrodku Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej odsłonięty zostanie Mur Pamięci. Na porcelanowych tabliczkach oraz w formie multimedialnej prezentacji przypomniane zostaną twarze i biogramy tych, którzy zostali zamordowani na Zamkowej lub stąd poszli na śmierć. Dotychczas, także dzięki pomocy czytelników Tygodnika EmKielce, udało się zebrać 48 fotografii, choć nazwisk więźniów Zamkowej jest kilkaset. Dziękujemy wszystkim, którzy odpowiedzieli na nasz apel o przekazywanie zdjęć swoich bliskich.
Akcja upamiętnienia więźniów z ulicy Zamkowej trwa. Przypomnijmy twarze tych, których losy związały się z kieleckim więzieniem. Apelujemy więc: udostępnijcie zdjęcia swoich bliskich. Niech spojrzą na nich następne pokolenia. W ten sposób ich czyn nie pójdzie w zapomnienie.
Marek Maciągowski
Uroczyste odsłonięcie Muru Pamięci nastąpi w poniedziałek, 16 czerwca 2014 r. o godz. 18. Organizatorzy zapraszają rodziny zamordowanych oraz wszystkich, którzy chcieliby upamiętnić swoich bliskich.
Osoby, które chcą udostępnić nam zdjęcia więźniów ulicy Zamkowej, prosimy o kontakt z Ośrodkiem Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej, Kielce ul. Zamkowa 3. tel. 41 367 68 01.
