Święto Flagi. Dumna biało-czerwona

Symbol dziedzictwa

            W symbolach narodowych skupia się całe polskie dziedzictwo, na które składa się historia, kultura, język, zabytki, tradycje oraz wiara przodków. Ponad tysiącletnie dzieje naszego państwa rozpoczyna chrzest, który przyjął Mieszko I wraz ze swym dworem. Później nie brak było momentów chwały: budowanie państwa Piastów i Jagiellonów, potęga Rzeczpospolitej Obojga Narodów, demokracja szlachecka, Konstytucja 3 maja, chwalebne zwycięstwa pod Grunwaldem (1410), Kłuszynem (1610), Wiedniem (1683), Warszawą (1920), odzyskanie niepodległości w 1918 roku. Na naszą historię składają się również trudne wydarzenia, jak zabory lub wojny, które zniszczyły kraj oraz spowodowany śmierć i cierpienia naszych rodaków.

Dziedzictwem, które symbolizuje biało-czerwona, jest nasza kultura. W arcydzieła obfitował wiek XIX. Polska była wtedy pod zaborami, ale naród nie utracił swej duszy. Dzieła wówczas powstałe do dziś oddziałują na naszą świadomość i wyobraźnię. Stworzyli je między innymi: Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Henryk Sienkiewicz, Władysław Reymont, którzy swoim piórem wpływali na tożsamość Polaków i poczucie ich narodowej dumy. Wyobraźnię kształtowały także obrazy Jana Matejki, Jacka Malczewskiego, Józefa Chełmońskiego, Artura Grottgera. Ważną rolę odgrywała muzyka. Polskie polonezy, mazury, oberki można odnaleźć w utworach Fryderyka Chopina oraz w dwóch operach narodowych „Halka” i „Straszny dwór” Stanisława Moniuszki.

Polskim dziedzictwem są także tradycje przeżywania chrześcijańskich świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy, które skupiają się wokół rodzinnego domu. Ojczyzna kojarzy się bowiem z domem rodzinnym. Miłość do niej wywodzi się z czwartego przykazania Dekalogu: „Czcij Ojca swego i Matkę”. Dobitnie wyraził to Jan Paweł II podczas wizyty w Masłowie w 1991 roku mówiąc: „To jest moja matka, ta ziemia! To jest moja matka, ta Ojczyzna! To są moi bracia i siostry!”

Dla naszych przodków, wyrazem przywiązania do tego dziedzictwa, było również hasło wyszywane na sztandarach: Bóg – Honor – Ojczyzna. Na nim wychowywali się i z nim szli walczyć o niepodległą Polskę.

Wyraz patriotyzmu

Flaga symbolizuje przywiązanie do Ojczyzny, która jest naszym wspólnym domem. Sposób obchodzenia się z nią oddziałuje na nasze uczucia.  Na przykład w filmie „Katyń” Andrzeja Wajdy jest poruszająca scena: sowiecki sołdat rozrywa biało - czerwoną flagę i robi sobie z niej onuce. Zszargane polskie barwy oznaczają zniewolenie Ojczyzny. Symbolizują, że Polski już nie ma. Została podzielona między dwóch okupantów: Niemcy i Związek Sowiecki. Każdego, kto czuje się polskim patriotą ta scena porusza. Wraz z rozdzieraną na pół flagą rozdziera się polskie serce.

W okresie PRL, właśnie 2 maja, władze szybko sprzątały flagi wywieszone na 1 maja, aby nie przypominały o rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja, będącej pierwszym tego typu dokumentem w Europie i drugim, po Stanach Zjednoczonych, na świecie. Zdejmując flagi tłamszono poczucie narodowej dumy i pamięć o naszej chlubnej przeszłości.

Flaga towarzyszy w podniosłych i ważnych chwilach dla naszego narodu. Przeżywając żałobę z powodu śmierci papieża Jana Pawła II w 2005 roku, a pięć lat później z powodu katastrofy smoleńskiej, spontanicznie wywieszaliśmy flagi przybrane kirem. Symbolizowały one smutek całego narodu. Natomiast odmiennym momentem, który wyrażał nasze narodowe emocje, było wyniesienie na ołtarze Jana Pawła II. Kiedy podczas Mszy świętej beatyfikacyjnej, a później kanonizacyjnej na Placu Świętego Piotra gęsto załopotały biało – czerwone flagi, poczuliśmy wyjątkową dumę. Polska została wywyższona i patrzył na nią cały świat. Właśnie flagami manifestowaliśmy naszą radość, że nasz Rodak zostaje świętym Kościoła katolickiego.

Barwy narodowe towarzyszą również podczas meczów reprezentacji Polski. Serce rośnie, kiedy słyszymy jak kibice śpiewają: „biało-czerwone to barwy niezwyciężone”, machają flagami, a nawet malują je na twarzach. Tak wspieramy naszą drużynę i manifestujemy przynależność do narodu, z którego się wywodzimy. 

Tam, gdzie powiewają polskie flagi czujemy cząstkę Ojczyzny. Często łączy się to z pamięcią o naszej chlubnej przeszłości. Na przykład w Muzeum Watykańskim, w sali, przez którą przechodzą wszyscy zwiedzający, wisi obraz upamiętniający bitwę pod Wiedniem i króla Jana III Sobieskiego. Przypomina on chlubne zwycięstwo nad Turkami i słowa papieża Innocentego XI, który nazwał Rzeczpospolitą przedmurzem chrześcijaństwa. Na nim powiewają biało – czerwone proporce.

Polskie flagi możemy także spotkać na cmentarzach, gdzie spoczywają nasi rodacy walczący o wolność Polski i innych krajów. Odwiedzając na przykład wileńską Rossę, cmentarz Łyczakowski we Lwowie, nekropolię na Monte Cassino, często widzimy, że mogiły przewiązane są biało- czerwoną wstęgą. Ludzie ci, oddali swe życie nosząc mundury właśnie z tymi barwami. Biało – czerwona jest wyrazem ich męstwa, odwagi i najwyższego poświęcenia dla Ojczyzny.

Znak tożsamości

Od 2004 roku obchodzimy Dzień Flagi Państwowej. Jest to okazja, abyśmy wyrazili  nasz patriotyzm i przywiązanie do barw narodowych, pod którymi gromadzimy się w najważniejszych momentach. Wywieszeniem flagi podkreślamy rangę świąt narodowych. Biało – czerwone barwy pojawiają się wtedy na budynkach państwowych, przy pomnikach, na balkonach, a także w rękach ludzi. Szczególnie budujący jest widok dzieci, które trzymają biało – czerwone chorągiewki. To pokazuje, że rośnie nowe pokolenie wierne polskiemu dziedzictwu.

Ojczyzna to nasz wspólny dom, w którym możemy zakładać swoje rodziny, budować domy, pracować, uczyć się, spotykać ze znajomymi. Najpierw trzeba szanować swoją spuściznę, tradycję, korzenie, aby bez kompleksów być partnerem dla innych narodów. Dzień Flagi świętujemy po to, aby pamiętać, że należymy do wspólnoty  dumnego Narodu. Niech wywieszona biało- czerwona świadczy o tym, że jesteśmy wierni temu ponad tysiącletniemu dziedzictwu i identyfikujemy się z Polską.

Katarzyna Bernat