W piątek otwarcie nowej stałej wystawy w piwnicach i karcerach dawnego więzienia kieleckiego

Projekt realizowany przez Wzgórze Zamkowe nosi nazwę Trwałe upamiętnienie bohaterów podziemia niepodległościowego 1939-56 w dawnym więzieniu kieleckim - miejscu pamięci i udało się go zrealizować dzięki dofinansowaniu z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w wysokości prawie 100 tysięcy złotych. Do jego wykonania przyczyniła się również gmina Kielce, która przekazała na ten cel ponad 30 tysięcy złotych.

- Obecna ekspozycja w OMPiO, która przedstawiała polską drogę do niepodległości w latach 1772-1989 bardzo słabo pokazywała historię Kielc i lokalnych bohaterów. Dlatego została zmieniona aranżacja przestrzeni piwnic i karcerów na ekspozycję dedykowaną bohaterom podziemia niepodległościowego Kielc z czasów okupacji niemieckiej i żołnierzy niezłomnych, którzy tu zginęli lub stąd poszli na śmierć - tłumaczy Rafał Nowak, dyrektor Wzgórza Zamkowego w Kielcach.

Projekt miał wymiar multidyscyplinarny i obejmował realizację różnych działań, wśród których znalazły się przekształcenie i aranżacja przestrzeni piwnic i karcerów, jak również działania badawczo-dokumentacyjne i wydawnicze oraz edukacyjne.

- Jeden z pierwszych elementów, które chcieliśmy wprowadzić, żeby zmienić świadomość o tym miejscu, było to, że postanowiliśmy wystąpić do gminy o zmianę wpisu w ewidencji zabytków. Do tej pory to miejsce funkcjonowało w tej ewidencji jako stajnie i wozownie w zespole Starostwa Zamkowego, obecnie Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej. Teraz nazwa będzie brzmiała Zespół budynków dawnego więzienia kieleckiego, obecnie Wzgórze Zamkowe Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej - mówi Rafał Nowak.

- Idea przebudowy tej ekspozycji zrodziła się z doświadczeń działu edukacji zespołu edukatorów, którzy tutaj codziennie oprowadzają wycieczki i stykają się z dziesiątkami pytań. Z tego doświadczenia bardzo jasno wynikało, że wszyscy, którzy tu przychodzą interesują się losem ludzi. W idei projektu, którego autorką jest Jolanta Białek, jasno zostało podkreślone, że to trwałe upamiętnienie w naszym pojęciu oznacza stanie na straży pamięci o ludziach, którzy tu zginęli i których losy się związały z tym miejscem - wyjaśnia doktor Marek Maciągowski, dyrektor naukowy Ośrodka Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej.

Jolanta Białek, kierownik działu edukacji Wzgórza Zamkowego podkreśla, że od początku istnienia OMPiO pracownicy założyli sobie, że będzie to miejsce edukacji i pamięci. - Ponieważ zauważyliśmy, że to miejsce nie kojarzy się młodym ludziom z miejscem pamięci, stwierdziliśmy, że należy to pokazać. Zależało nam na tym, żeby podkreślić to, co się działo na naszym terenie w tym miejscu i pokazać to młodym ludziom, bo to oni będą nieść pamięć - zauważa Jolanta Białek, i dodaje, że pokazanie grozy tego miejsca w sposób w miarę autentyczny było bardzo trudne.

Na wystawie będzie można zobaczyć kule, pociski, guziki, medaliki, które zostały wyjęte z grobów i szkieletów ludzi zamordowanych w Zgórsku. - Cele zaaranżowano w taki sposób, aby w jak najwierniejszy sposób odwzorowywały realia panujące tam w latach czterdziestych. Prezentujemy typowe wyposażenie, prycze, rozesłaną słomę, stołek, jedną miskę a w rogu wychodek. W kolejnej, poprzez otwór w drzwiach możemy obejrzeć krótki film z celi. Widać tam zakrwawionych więźniów, którzy byli bici przez swoich oprawców - informuje doktor Maciągowski.

Ekspozycję uzupełniają prezentacje multimedialne i plansze, na których znajdują się życiorysy więźniów.