Nagradzany projekt synagogi i ogrodu. Czy miasto skorzysta z koncepcji?

Wszystko zaczęło się wówczas, kiedy powstał projekt przebudowy kieleckiej synagogi autorstwa samego Petera Zumthora – znanego szwajcarskiego architekta.

– Poprzez fascynację jego twórczością zainteresowałam się historią budynku oraz Żydów w Kielcach. Nie jest ona do końca znana, a sądzę, że warto o niej mówić – tłumaczy w rozmowie z Radiem eM Kielce Aleksandra Dzienniak, która zaprojektowała Domu tolerancji i ogrodu historii.

Tak zrodził się pomysł na stworzenie projektu synagogi i jej otoczenia, będący zarazem pracą inżynierską.

– Główną ideą jest nawiązanie dialogu pomiędzy historią a teraźniejszością. Koncepcja miała zwracać uwagę na dzieje zagłady oraz mówić o obecnych formach dyskryminacji. Projekt podzieliliśmy na dwie funkcje. Z jednej strony  chodziło o odrestaurowanie i renowacja dawnej synagogi na dom tolerancji, czyli obiekt o funkcji wystawienniczej. Z drugiej strony, zaprojektowała ogród w pasie między ulicami przed budynkiem. Chodziło o to, aby był on zamknięty i składał się z trzech pawilonów wystawienniczych, mówiąc o poszczególnych okresach historii synagogi. Ogród oddziaływałby na nasze zmysły wzroku, słuchu, dotyku i węchu co jest obecnie bardzo popularne – wyjaśnia autorka projektu i przyznaje, że jej praca sprzed kilku lat mogłaby – po odpowiedniej aktualizacji – być poddana realizacji.

W ostatnich dniach miasto pozyskało pieniądze z Programu Inwestycji Strategicznych na projekt „Zielona rewitalizacja zabytkowego Śródmieścia Kielc – Skweru im. I. Sendlerowej, Rynku, ul. Bodzentyńskiej wraz z pl. Św. Wojciecha i terenu przed dawną Synagogą”. W to mógłby wpisać się wspomniany ogród historii.

– Wszystkie dotychczasowe pomysły i koncepcje łączy jedna idea – pas ma być odizolowany od jezdni. Takie spojrzenie zaprezentował też Peter Zumthor. Przy tworzeniu konkretnego projektu będziemy brali pod uwagę również dotychczas zaproponowane rozwiązania – mówi Artur Hajdorowicz, dyrektor Wydziału Architektury i Urbanistyki Urzędu Miasta Kielce.

Co jednak z przebudową samej synagogi? Tu również koncepcji było wiele. Wszystkie koncentrowały się na roli edukacyjnej obiektu. Jedną z nich zaproponował m.in. radny Dariusz Kisiel, który postulował utworzenie w tym miejscu Muzeum Historii Żydów w Kielcach. Choć pomysły są liczne, to jednak brakuje pieniędzy na ich realizację.

– Miasto aktualnie analizuje możliwości finansowania tego projektu ze środków Unii Europejskiej w ramach nowej perspektywy finansowej na lata 2021-2027 – mówi nam Tomasz Porębski, rzecznik prezydenta Kielc.