Dezinformacja, oszustwa i fejki. Bezpieczeństwo w sieci w czasie wojny

Kielce_online – ten instagramowy profil założony w 2019 roku dotychczas informował o najważniejszych wydarzeniach z życia naszego miasta. Zgromadził niemałą rzeszę osób, ponieważ obserwuje go prawie sześć tysięcy użytkowników. Niestety, w ostatnim czasie mogliśmy znaleźć tam wpisy deklarujące poparcie dla Rosji i dyskredytujące Ukraińców. Obecnie profil jest ustawiony jako prywatny.

Podobne profile, z charakterystycznym logo, założone zostało dla innych miast. I tak mogliśmy śledzić wydarzenia z Krakowa, Rzeszowa czy Bydgoszczy. Od 6 marca zaczęły przekazywać jednak jednostronną, rosyjską narrację.Specjaliści apelują o zgłaszanie tego typu kont. Mamy bowiem w tym przypadku do czynienia z ewidentną próbą dezinformacji.

– Zdarza się, że oszuści przejmują konta w mediach społecznościowych i publikują posty zawierające linki do rzekomych materiałów wideo przedstawiających wojnę lub fałszywe informacje np. o ataku na Polskę – mówi nam specjalista z Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej. Okazuje się, że  poprzez tego typu strony możemy paść ofiarą oszustw.

– Linki te prowadzą do witryn internetowych, które często przypominają znane portale informacyjne lub wykorzystują ich logotypy. Przy próbie odtworzenia zamieszczonego filmu pojawia się informacja o konieczności potwierdzenia wieku, a po kliknięciu otwiera się fałszywy panel logowania do Facebooka - dodaje.

- Jeśli ofiara oszustwa poda w nim dane do logowania do swojego konta, jej konto może zostać przejęte i wykorzystane do dalszej dystrybucji postów. Metoda ta jest w istocie odmianą znanej od ponad roku kampanii, w której wykorzystywane były sensacyjne informacje o rzekomych wypadkach celebrytów, wypadkach w parkach rozrywki lub fałszywe informacje o gwałtach i porwaniach zawierające prośbę o pomoc w rozpoznaniu sprawcy – wyjaśnia.

Eksperci radzą, aby zawsze, gdy pojawia się panel do logowania, przed podaniem hasła upewnić się, że jest to właściwa strona. Pomocne będzie tu sprawdzenie domeny strony, na której się znajdujemy. Domena to element w pasku adresu, który jest wyróżniony innym kolorem. Warto też korzystać z menedżerów haseł, które oferują możliwość powiązania hasła z dana stroną lub używać kluczy sprzętowych FIDO2.

– W przypadku podania danych do logowania do konta w mediach społecznościowych należy niezwłocznie zmienić do niego hasło, usunąć wszystkie  nowe powiązane aplikacje oraz zakończyć wszystkie aktywne sesje. Należy też ostrzec znajomych, gdyż przejęte konto może być wykorzystywane do dalszych oszustw – tłumaczy ekspert z NASK.

Oszuści publikują także posty w mediach społecznościowych oraz tworzą strony zachęcające do udzielenie wsparcia finansowego. Niestety, część zbiórek, które się pojawiają, jest fałszywa, a wpłacone pieniądze mogą trafić do oszustów. Przed wysłaniem środków warto zweryfikować podmiot, któremu chcemy je przekazać. Wiarygodną listę zbiórek można znaleźć np. na stronie https://pomagamukrainie.gov.pl/.

Podejrzane strony możemy zgłaszać na na https://incydent.cert.pl/.