Celiakia, choroba niedoceniana i często bagatelizowana

Na podstawie europejskich danych epidemiologicznych, na celiakię w Polsce może cierpieć ok. 380 000 osób. Większość, bo aż 90-95 proc., nawet o tym nie wie.

 - Wbrew powszechnej opinii dieta bezglutenowa to nie dieta odchudzająca, fanaberia czy modny styl życia. Ścisła dieta bez glutenu do końca życia to aktualnie jedyna możliwa forma leczenia celiakii. Brak wiedzy społecznej na temat objawów i konsekwencji celiakii powoduje, że pacjenci będący na diecie bezglutenowej traktowani są jak osoby, które  zdecydowały się na nią z wyboru. Tymczasem dla celiaków nie jest to wybór, a konieczność i to na całe życie – zwraca uwagę Małgorzata Źródlak, prezes Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej.

Celiakia to przewlekła autoimmunologiczna ogólnoustrojowa choroba o podłożu genetycznym. Przy spożywania glutenu dochodzi do nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego i w efekcie uszkodzenia kosmków jelita cienkiego.

  - W wyniku reakcji organizmu na gluten dochodzi do immunologicznego zniszczenia kosmków jelitowych odpowiedzialnych za wchłanianie - tłumaczy prof. Piotr Dziechciarz, przewodniczący Sekcji Celiakalnej Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci.

- W konsekwencji dochodzi do zaburzeń wchłaniania składników odżywczych i różnorodnych objawów klinicznych – dodaje.

Choroba może wystąpić w każdym wieku i nie zawsze manifestować się objawami przewodu pokarmowego, co bardzo utrudnia jej diagnozę.

- Objawy celiakii mogą być bardzo zróżnicowane. Do głównych należą pozajelitowe i niecharakterystyczne, takie jak m.in: anemia, osteoporoza, niskorosłość, opóźnione dojrzewanie i problemy z płodnością, bóle stawów, chroniczne zmęczenie, niedobory witamin i składników mineralnych, owrzodzenia jamy ustnej, objawy neurologiczne, depresyjność i wiele innych. Może też nie dawać żadnych objawów i ujawnić się dopiero w momencie wystąpienia powikłań tej choroby – wyjaśnia prof. Dziechciarz.

Konsekwencją nieleczonej celiakii mogą być m.in.: zwiększone ry­zyko rozwoju nowotworów układu pokarmowego, w tym najczęściej występującego chłoniaka jelita cienkiego oraz nowotworu przełyku i gardła, osteoporoza, anemia czy problemy z płodnością.

W  Polsce obchodzimy Międzynarodowy Dzień Celiakii 16 maja.