MIASTO
Promocja książki pt. "Przeciw komunie"
W czwartek, 9 marca, o godz. 17.00, w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Kielcach, odbyło się spotkanie poświęcone promocji książki „Przeciw komunie. Relacje działaczy NSZZ „Solidarność” i innych organizacji opozycyjnych regionu świętokrzyskiego (1980–1989)”. W wydarzeniu wzięli udział autorzy relacji zawartych w publikacji oraz goście.
W książce zebrane zostały relacje 16 osób. Jak zaznacza Marzena Grosicka ich dobór nie był przypadkowy.
- Staraliśmy się pokazać pewien przekrój: od osób najważniejszych w regionie, poprzez działaczy w różnych zakładach pracy, ale także w małych miejscowościach. Stąd, w gronie 16 autorów znaleźli się zarówno liderzy ze ścisłego kierownictwa regionalnej „Solidarności”, związkowych struktur rolniczych, jak i działacze z zakładów pracy, w których Związek rozwijał się dynamicznie i przetrwał po rozbiciu w stanie wojennym. Są to też świadectwa osób organizujących podziemne struktury „Solidarności” i prowadzących niezależną działalność wydawniczą. W publikacji znajdują się także wspomnienia przedstawicieli lokalnych środowisk młodzieżowych, a także osób, które odegrały czołową rolę w regionalnych strukturach Konfederacji Polski Niepodległej i Federacji Młodzieży Walczącej - wyjaśnia Grosicka.
Dr Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki z IPN podkreśla, że w książce nie chodzi tylko o ukazanie faktów, ale także o to, by pokazać czytelnikom, jak to wszystko działało z punktu widzenia pewnych osób. Jak według nich wyglądała codzienność.
- To jest takie pokazanie „od kuchni” jak to wszystko działało. Zatem nie chodzi o same fakty, ale o to, by było to świadectwo osób, które przeżyły opisywane historie – komentuje historyk.
Wśród relacji nie zabrakło także historii kobiet. Na spotkaniu była obecna Ewa Markowska. Autorka zaznacza, że w okresie "Solidarności" kobiety działały i pracowały tak samo ciężko, jak mężczyźni.
- W wielu zakładach pracy, takich jak szpital, przychodnie, czy też szkoły, większość załogi to były kobiety. Pełniły one bardzo ważną rolę zarówno w bezpośredniej działalności w strukturach "Solidarności", a potem w podziemiu, jak i w codziennym życiu, gdzie musiały zastępować swoich mężów, którzy odbywali karę więzienną – mówi Markowska.
Autorka w Relacji opisała swoją działalność w okresie podziemia, gdzie wraz z innymi kobietami pomagała zbierać żywność czy załatwiać zwolnienia dla kolegów, by mogli wyjść z więzienia.
W spotkaniu wziął udział także Edward Dudek, kolejny z autorów. Mężczyzna podkreśla, że zdecydował się przekazać swoją relację ponieważ młodzież powinna znać historię. I tylko mówiąc o niej jest to możliwe.
- Myśmy nawet kiedyś powołali Stowarzyszenie historyczne, właśnie po to, by uczyć młode pokolenie tej najnowszej historii. Bo władze szkoły nie robiły tego i uznaliśmy, że my musimy to zrobić – opowiada Dudek.
Autorami relacji zawartych w publikacji są: Waldemar Bartosz, Edward Dudek, Mirosław Gębski, Jerzy Jabłoński, Grzegorz Jasiński, Marian Jaworski, Tadeusz Kowalczyk, Janusz Koza, Irena Kurowska, Maciej Kwaśniewski, Tadeusz Ludwicki, Ewa Markowska, Danuta Papaj, Michał Płoski, Bogdan Ryś i Jerzy Stępień.
Zbiór został opracowany przez: Marzenę Grosicką, Katarzynę Polit oraz Ryszarda Śmietankę – Kruszelnickiego. Relacje działaczy „Solidarności” i innych organizacji opozycyjnych zostały zebrane, opracowane i zaakceptowane przez Autorów w latach 2008–2013.