MIASTO
Pierwszy taki słownik. Profesor Marek Ruszkowski wyjaśnia odmianę nazw miejscowości
Nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Jana Kochanowskiego ukazał się „Słownik nazw miejscowości województwa świętokrzyskiego” autorstwa prof. dr hab. Marka Ruszkowskiego z Instytutu Literaturoznawstwa i Językoznawstwa Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.
Jest to pierwsze opracowanie tego typu. – Od lat prowadzę poradnię językową w ramach Portalu Informacji Kulturalnej. Było wiele pytań w sprawie nazw miejscowych, ich odmiany, tworzenia form przymiotników. Stąd pomysł stworzenia tego słownika – mówi prof. Marek Ruszkowski.
W słowniku zarejestrowanych jest 7266 nazw miejscowych województwa świętokrzyskiego, co stanowi siedem procent nazw miejscowych Polski. Przy każdej podano sześć informacji: urzędową nazwę miejscowości lub jej części, urzędowo ustalony typ miejscowości, przynależność administracyjną miejscowości do gminy, przynależność administracyjną miejscowości do powiatu, zakończenie dopełniacza dla nazw wszystkich miejscowości, co sugeruje sposób odmiany oraz formę przymiotnika. Podane informacje są zgodne z ustaleniami Komisji Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych, mają więc status normy urzędowej i językowej.
– Niektóre formy zostały uwspółcześnione, gdyż nastąpiły zmiany, na przykład dawnej była to wieś, obecnie jest to miasto. Zdarzały się też potknięcia, które należało poprawić – mówi prof. Marek Ruszkowski. Jego zdaniem, adresatem tej książki może być uczeń, student, nauczyciel, urzędnik i każdy dbający o poprawność językową.
Prof. Marek Ruszkowski przyznaje, że przy tworzeniu słownika zaskoczyło go bogactwo i różnorodność nazw miejscowych w naszym regionie. Już na pierwszej stronie słownika pod numerami 23 i 24 znajdujemy odpowiednio Amerykę Północną i Amerykę Wschodnią. To części wsi Dzierążnia, w gminie Działoszyce, w powiecie pińczowskim. Kilka rekordów dalej (pod numerem 42) dowiadujemy się o Argentynie, która jest częścią wsi Grodowice, w gminie Bejsce, w powiecie kazimierskim. Podobnych ciekawostek geograficzno – lingwistycznych jest w tym słowniku bardzo dużo.
Możemy się też przekonać, że w naszym regionie Piekło jest dużo bardziej popularne od Raju. Pierwsze słowo, jako nazwa miejscowa, występuje aż 21 razy, drugie tylko trzykrotnie.
O nowym słowniku porozmawiamy z prof. Markiem Ruszkowskim w najbliższy piątek, w audycji Gość Radia eM.
Źródło: UJK
