MIASTO
Co oznacza nasz herb?
Dziś obchodzimy Międzynarodowy Dzień Heraldyki. Czy zastanawiali się Państwo nad tym, skąd wziął się herb Kielc? Dzisiejsza data jest dobrą okazją, aby przypomnieć sobie pochodzenie jednego z symboli naszego miasta.
Po to, żeby o tym powiedzieć musimy cofnąć się do piętnastego wieku. Wówczas, około roku 1488, biskup krakowski Fryderyk Jagiellończyk ofiarował, występujący pierwotnie na pieczęci, herb miasta. Prawdopodobnie herb był znany dużo wcześniej, a kardynał potwierdził jedynie dotychczas istniejący emblemat, ofiarowując okolicznościowy stempel.
W zbiorach Działu Historii Muzeum Narodowego w Kielcach przechowywany jest mosiężny tłok pieczęci samorządowej z przełomu wieków siedemnastego i osiemnastego, który pozwala na analizę i odtworzenie symboliki herbu Kielc. Miał on jednak swojego poprzednika, czyli tłok pieczętny z szesnastego wieku.
W swojej legendzie otokowej posiada napis:
„MVNVS.R.M.I.D.FRIDERICI CARDINALIS D.G.E.C”, [„MUNUS R/EVERENDISSIMI/ M/AGNIFICI/ /ac/ I/LLUSTRISSIMI/ D/OMINI/ FRIDERICI CARDINALIS D/EI/ G/RATIAE/ E/PISCOPI/ C/RACOVIENSIS/”
(tłumaczenie: „Dar Najprzewielebniejszego, Jaśnie Wielmożnego Pana Kardynała Fryderyka z Bożej Łaski Biskupa Krakowskiego”).
Znajduje się na nim herb miasta, czyli litery „C.K” pod koroną, składającą się z obręczy i pięciu kwiatonów. Podobnie wyglądał herb na starszych pieczęciach.
Podstawowymi elementami były więc wspomniane inicjały oraz korona w kolorze żółtym, która symbolizuje złoto na czerwonym, królewskim tle.
Ciekawym zagadnieniem jest tłumaczenie charakterystycznych liter „C.K”. Najprawdopodobniej właściwą formą jest wyrażenie „Civitas Kielce”, czyli po prostu „miasto Kielce”. Niektórzy rozszyfrowują ten skrót jako „Civitas Kielcensis” i tę formę widzimy chociażby przy placu Artystów.
Jedna z teorii mówi, że wspomniana pieczęć była tak naprawdę pieczęcią rady miejskiej, a pierwszym herbem Kielc było… królewskie jabłko, oznaczające władzę wójta.
Przełomowy okazał się rok 1937, kiedy to prof. Władysław Konopczyński dokonał ekspertyzy ustalającej historyczny wzór herbu miejskiego. Wyniki prac zostały zatwierdzone przez władze Kielc i przesłane do rządu.
W 2019 roku Rada Miasta nieco poprawiła herb, zmieniając wygląd korony i kształt tarczy.
(korzystałem z: J.Główka, Herb Kielce)