Siedem ciekawostek o „Sienkiewce”. Znacie?

Zapraszamy do przeglądu najbardziej interesujących faktów o „Sienkiewce”.

Historia krótka, ale interesująca

Niezwykle ciekawa jest już sama, co prawda niezbyt długa, historia ulicy Sienkiewicza.

– Dużym problemem w XVIII-wiecznych Kielcach był chaos w zabudowie miejskiej. Rozpoczęto wtedy prace nad uregulowaniem ulic i poszerzeniem ich. Zalążki dróg powstały w 1803 roku. Wówczas plac przy dzisiejszej ulicy Wesołej został przekazany pod budowę nowej ulicy. W 1818 roku Kielce zostały stolicą województwa krakowskiego i był to znaczący krok w rozwoju. Trzy lata później Marian Potocki stworzył plan regulacji Kielc, który uwzględniał już ulice Konstantego. Plan ten został odrzucony, a po naniesieniu poprawek, zaakceptowany w 1823 roku.W 1837 roku przy dzisiejszej ulicy Sienkiewicza zbudowano kościół ewangelicki. Zaplanowana arteria zaczynała się w okolicach gmachu Leonarda i biegła w kierunku zachodnim. Kolejne odcinki ulicy powstawały na przestrzeni lat, a kamienice na ostatnim z nich, od ulicy Paderewskiego do ulicy Żelaznej, pochodzą z lat trzydziestych XX wieku – mówi Jakub Juszyński, autor bloga tym razem.pl.

Najdłuższa, najkrótsza

Kiedy patrzymy na najpopularniejszy kielecki deptak to wydaje nam się, że jest on jednakowej szerokości. Nic bardziej mylnego. Okazuje się, że pod tym względem ulica Sienkiewicza różni się w poszczególnych miejscach i to znacząco. Najszerszym jej punktem jest plac Literatów i Sienkiewiczowska Dzielnica Mieszkaniowa. Tutaj szerokość ulicy wynosi aż 45 metrów. Na przeciwnym biegunie jest fragment na skrzyżowaniu z ulicą Małą. Tam szerokość „Sienkiewki” to jedynie 12 metrów i 20 centymetrów.

Najwyżej i najniżej

Ulica Sienkiewicza, co z kolei nietrudno dostrzec, ma swoje wyższe i niższe punkty, a różnice w wysokości są spore. Fragment przy ulicy Żelaznej jest położony na wysokości 267 m. n.p.m.. Ten tekst piszemy zaś z jednego z najwyższych punktów „Sienkiewki”. Wysokość w okolicach siedziby Radia eM Kielce, nieopodal pomnika Henryka Sienkiewicza, wynosi prawie 300 m. n.p.m.

Książęca ulica

Przy ulicy Sienkiewicza 42 przyszedł na świat… książę. Dokładnie 13 lipca 1921 roku urodził się tu Jerzy Korey Krzeczowski. Jego przodkowie pochodzili z dynastii Rurykowiczów – tej samej, która wydała rosyjskich carów. Rodzina Krzeczowskich przeniosła się do Kielc po upadku powstania styczniowego i konfiskacie majątku.

W dzień odzyskania niepodległości…

Sam 11 listopada 1918 roku w Kielcach nie był dniem wybuchu radości. Wpływowa część społeczności żydowskiej zgromadziła się wówczas na wiecu politycznym w ówczesnym Teatrze Ludwika, w miejscu obecnego Teatru im. Stefana Żeromskiego przy ulicy Sienkiewicza, co było zarzewiem zamieszek ciągnących się do następnego dnia. Zginęło w nich od dwóch do czterech osób, a rannych zostało nawet 400. Trudno jednoznacznie stwierdzić, jaki charakter miało spotkanie w teatrze. Ówcześni radni, analizujący tamte zajścia, spierali się m.in. o to, czy na wiecu padały zdania „Nie chcemy rządu polskiego”, czy może raczej „Niech żyje wolna, demokratyczna Polska”. W każdym razie pod gmachem zebrał się tłum ludzi, którzy chcieli wtargnąć do sali obrad. Efektem były tragiczne rozruchy w mieście i dewastacja żydowskich sklepów, zakładów jubilerskich i kina.

Kamienica Smoleńskich

Przy ulicy Sienkiewicza, w narożniku z ulicą Małą, mieści się tzw. „kamienica Smoleńskich”. W 1905 roku działkę, na której stoi słynny budynek, kupili Kazimierz i Leokadia Smoleńscy. Wyburzyli dotychczasowy obiekt i wybudowali ogromną kamienicę. Mieściła się tam słynna kawiarnia, która po wojnie nieoficjalnie nazywała się „u Smolucha”. Było to ulubione miejsce elit, ale również dziennikarzy i literatów.

Cesarska kamienica

Konstantyn Wielki i Juliusz Cezar zdobią z kolei kamienicę przy ulicy Sienkiewicza 12. Wybudowano ją w 1870 roku. Siedem lat później jej właścicielem został Józef Gierowski, który wraz z przejęciem nieruchomości rozpoczął jej remont. Mieściła się tu Izba Skarbowa, Kasa Gubernialna, Dyrekcja Naukowa czy Progimnazjum Żeńskie. To w niej mieszkał m.in. prezydent Stefan Artwiński. Na elewacji kamienicy znajdziemy popiersia Wespazjana, Diany, Apolla i wspomnianych Konstantyna Wielkiego oraz Juliusza Cezara. W ostatnim czasie jej zewnętrzny wygląd przeszedł kompleksową renowację.

(korzystałem z: R. Wrońska-Gorzkowska, E. Gorzkowski, „Album Kielecki Starówka – Ulica Henryka Sienkiewicza”)