Sześć lat współpracy kieleckich ułanów z Polakami na Wileńszczyźnie

Wyrazem tego jest minione sześć lat doskonałej współpracy kieleckich ułanów, harcerzy, pedagogów oraz młodzieży szkolnej, z Polakami - mieszkańcami malowniczej Wileńszczyzny, wspaniałymi i życzliwymi ludźmi, których nie bez powodu możemy nazwać swoimi Przyjaciółmi.

Wydawałoby się, że duża odległość dzieląca Wilno i Kielce może stanowić pewną barierę, lecz historia pokazała jak wiele łączy nasze miasta. Kielce wszak były pierwszym dużym miastem na szlaku bojowym Legionów Polskich w 1914 roku, więc w nim właśnie – podobnie jak w Wilnie, stacjonowały później najwierniejsze Marszałkowi Piłsudskiemu jednostki Wojska Polskiego zaszczycone mianem Legionowych. W końcu, to ci sami żołnierze wkraczali do Kielc a kilka lat później „ofiarowali” zdobyte Wilno swojemu Komendantowi. Prawie dwadzieścia lat potem, to w dużej mierze żołnierze z pułków stacjonujących w Wilnie i Kielcach wsławili się znakomitą obroną Westerplatte. Należy pamiętać także o fakcie, że wielu poborowych z kielecczyzny służyło w wileńskich pułkach. Nieprzypadkowo też kresowy, słynący z bojowej sławy 1918-1920 roku oraz obrony ziemi kieleckiej w 1939 roku - 13 Pułk Ułanów Wileńskich stał się patronem kieleckich harcerzy i kawalerzystów ochotników.

Ułański Mikołaj…

W pierwszych dniach grudnia 2010 roku, Kielecki Szwadron Kawalerii im. 13 Pułku Ułanów Wileńskich zawitał do swojego przedwojennego garnizonu w Nowej Wilejce na Litwie. Tym samym różowomalinowe otoki, po 71 latach pojawiły się ponownie na ulicach miasta, w którym w latach 1922-1939 stacjonował 13 Pułku Ułanów – od 1982 roku patron III Szwadronu 80 Kieleckiej Konnej Drużyny Harcerskiej – dzisiaj 13 Kieleckiej Drużyny Kawalerii Harcerskiej Hufca ZHP Kielce-Miasto, oraz imiennik Kieleckiego Ochotniczego Szwadronu Kawalerii, powstałego na przełomie XX i XXI wieku.

Sześć lat temu, rozpoczęły się w Nowej Wilejce wizyty niezwykłego Mikołaja – niepowtarzalnego bo ułańskiego, z szablą i ostrogami, który dzwonił janczarami na buńczuku tatarskim. Wzorem najlepszych przedwojennych tradycji Wojska Polskiego, z inspiracji dowództwa Szwadronu doszło bowiem do nawiązania współpracy Szkoły Podstawowej nr 28 im. Żołnierzy 4 Pułku Piechoty „Czwartaków”, Zespołu Szkół Ekonomicznych im. Mikołaja Kopernika oraz Świetlicy Środowiskowej Caritas przy kościele Św. Józefa Robotnika w Kielcach, z: polskim Gimnazjum im. J.I. Kraszewskiego, Szkołą Początkową „Zielone Wzgórze” oraz świetlicą prowadzoną przez Zgromadzenie Sióstr od Aniołów w Nowej Wilejce.

Dzięki hojności kielczan oraz mieszkańców Województwa Świętokrzyskiego, ułańska akcja wspierania Rodaków trwa już sześć lat, a zasilana jest środkami pochodzącymi z kwest pieniężnych, orgaznizowanych corocznie wraz z Caritas Diecezji Kieleckiej w dniach świąt narodowych: 3 maja i 11 listopada. W kwestach bierze udział kilkudziesięciu wolontariuszy, wśród których są harcerze, ułani i członkowie Rodziny Szwadronowej Kieleckiego Szwadronu Kawalerii, uczniowie i nauczyciele Zespołu Szkół Ekonomicznych im. Mikołaja Kopernika, Szkoły Podstawowej nr 28 im. Żołnierzy 4. Pułku Piechoty „Czwartaków” w Kielcach oraz członkowie Uniwersytetu Trzeciego Wieku i Grupy Teatralnej „Pegaz” z Buska Zdroju. W tegorocznych obu kwestach udało się zebrać kwotę 6.000zł.

Dotychczasowym efektem tej szeroko zakrojonej akcji, wspomaganej przez Wojewodę Świętokrzyskiego, Marszałka Województwa Świętokrzyskiego, Prezydenta Miasta Kielce, kielecką Delegaturę Instytutu Pamięci Narodowej oraz sponsorów: WSP ,,Społem” w Kielcach, Wodociągi Kieleckie, Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Kielcach, Wydawnictwo Jedność w Kielcach, Przetwórstwo Mięsa Zychowicz z Daleszyc, Delko OTTO z Ostrowca Świętokrzyskiego, Fundacja VIVE Serce Dzieciom, PPHU For Pak z Morawicy, Gazeta Echo Dnia, Uniwersytet Trzeciego Wieku w Kielcach, Caritas Diecezji Kieleckiej, Świętokrzyski Związek Piłki Nożnej oraz Wojewódzki Dom Kultury im. J. Piłsudskiego w Kielcach było przekazanie polskim placówkom około 1500 kg. książek, zeszytów i podręczników, 900 kg. słodyczy, kilku telewizorów, komputerów, rzutników multimedialnych, kserokopiarki, elektronicznej tablicy wyników sportowych, krzeseł do wyposażenia sal lekcyjnych, około 800 kg. sprzętu sportowego, pomocy szkolnych, ubrań i zabawek oraz strojów sportowych ufundowanych przez Bertusa Servaasa-Prezesa Klubu Sportowego VIVE Tauron Kielce.

Wakacje z ułanami…

Dzięki środkom uzyskanym z Senatu RP, Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz Ambasady Polskiej w Wilnie dwukrotnie w latach 2011 i 2012, Szwadron miał przyjemność gościć w Polsce nauczycieli i uczniów Gimnazjum im. J.I. Kraszewskiego z Nowej Wilejki. Dzięki temu, 50-cio osobowe grupy naszych rodaków miały możliwość zobaczyć wiele ciekawych miejsc w Polsce.

Wspólnie z ułanami Kieleckiego Szwadronu Kawalerii oraz uczniami, nauczycielami i dyrekcjami Szkoły Podstawowej nr 28 i Zespołu Szkół Ekonomicznych im. Mikołaja Kopernika w Kielcach, goście bawili się na 38 Harcerskim Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej na Kadzielni, zwiedzali Muzeum Narodowe, Muzeum Historii Kielc, Wojewódzki Dom Kultury, siedzibę kieleckiej Delegatury IPN i Bazylikę Katedralną. Niezapomniane wrażenia goście wywieźli z Ponidzia podziwianego z okien „Ciuchci Ekspress”, Nowej Słupi, klasztoru na Świętym Krzyżu, zamku Krzyżtopór w Ujeździe oraz „Niemczówki” i zamku królewskiego w Chęcinach wraz z widokami rozciągającymi się z jego wieży widokowej. Kolejne dni wizyty w Polsce przeznaczone były na zwiedzanie Krakowa z Wawelem, starówką i Sukiennicami oraz Podhala i Tatr, gdzie w skrajnie różnych warunkach pogodowych ułańscy goście „zdobywali” sklepy na Krupówkach oraz Kasprowy Wierch i Gubałówkę.

Kielczanie w Wilnie …

Każdorazowa z kilkunastu dotychczasowych wizyt w Wilnie, to znakomita lekcja patriotyzmu i historii dla ułanów Kieleckiego Szwadronu Kawalerii, członków Rodziny Pułkowej, harcerzy oraz młodzieży szkolnej, wizyta - która zawsze wiąże się z ogromnymi wrażeniami. Regularnie odwiedzane są miejsca drogie sercu każdego Polaka - cmentarz na Rossie gdzie spoczywa matka Józefa Piłsudskiego i Jego serce oraz cmentarz antokolski. Kieleckie delegacje zwiedzają wileńską starówkę, dzielnicę Pohulanka oraz Sanktuarium w Ostrej Bramie, spotykają się z władzami miasta i regionu, członkami Związku Polaków na Litwie, Polskiej Macierzy Szkolnej oraz redaktorami Wilnoteki, uczestniczą w Wigilii w Domu Kultury Polskiej, uroczystości z okazji rocznicy urodzin Józefa Piłsudskiego w jego rodzinnym Zułowie oraz Międzynarodowym Charytatywnym Kiermaszu Świątecznym. Zawsze wielkim wydarzeniem dla współczesnych kawalerzystów jest możliwość zwiedzania wnętrz historycznego budynku koszarowego – obecnie szpitala. Dzięki posiadaniu dokumentacji fotograficznej, można bardzo precyzyjnie zidentyfikować wiele miejsc związanych z funkcjonowaniem 13 Pułku Ułanów Wileńskich, w tym budynku.

Uczestnicy wyjazdów, wraz z uczniami polskich placówek biorą udział także w lekcjach języka litewskiego, rosyjskiego i innych zajęciach dydaktycznych. Nawiązywane są liczne przyjaźnie, plany i kontakty, owocujące stałym kontaktem prywatnym i służbowym. Sprawnie rozwija się współpraca XIII Kieleckiego Szczepu Drużyn Harcerskich z 26 Wileńskim Szczepem Drużyn Harcerskich Związku Harcerstwa Polskiego na Litwie, związanych wspólnym patronem, którym jest 13 Pułk Ułanów Wileńskich.

Więcej na temat działalności Kieleckiego Szwadronu Kawalerii na: www.trzynastacy.pl, tel. 661-174-541 Działalność harcerska: www.kawaleriaharcerskakielce.cba.pl .

Mariusz Kowalski

Kielecki Szwadron Kawalerii

im. 13 Pułku Ułanów Wileńskich

Zdjęcia pochodzą z VI wizyty „Ułańskiego Mikołaja” w Nowej Wilejce na Litwie 10-13 grudnia 2015 r.