PUBLICYSTYKA
Po co komu patriotyzm?
Czy potrzebne są nam dziś historia i patriotyzm? Na to pytanie odpowiedzieć łatwo, bo odpowiedź jest jedna. Tak, potrzebne. Ale odpowiedź na pytanie, jakiego patriotyzmu potrzebuje dziś Polska, okazuje się trudniejsze.
Przed prawdziwym dylematem stają wychowawcy i nauczyciele, którzy muszą wiedzieć, jak uczyć historii i patriotyzmu. W ubiegłym roku dobrych rozwiązań szukali uczestnicy konferencji naukowo-dydaktycznej „Rola nauczania historii najnowszej w kształtowaniu patriotyzmu i postaw obywatelskich”, zorganizowanej przez Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej w Kielcach.
Wybitni naukowcy zmierzyli się z trudnymi tematami naszej historii, a nauczyciele otrzymali także porcję praktycznej wiedzy, m.in. jak aktywizować młodzież do obywatelskiego działania; jak uczyć historii najnowszej; jak kształtować tożsamość i postawy; jak polityka wpływa na oświatę? Odpowiedzi udzielali naukowcy z czołowych ośrodków akademickich kraju, m.in. prof. Jolanta Choińska-Mike, prof. Henryk Samsonowicz, prof. Antoni Dudek, prof. Janusz Grzelak.
Kolejna konferencja naukowo-dydaktyczna, organizowana przez OMPiO (wspólnie z Instytutem Historii PAN, Instytutem Historii UJK oraz Samorządowym Ośrodkiem Doradztwa Metodycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach) poświęcona będzie edukacji historycznej i patriotycznej, a także pamięci i polityce historycznej. Tym razem grono wybitnych naukowców zajmie się interdyscyplinarną analizą zjawiska pamięci historycznej, transformacji pamięci zbiorowej współczesnych Polaków i kanonu tradycji narodowej oraz analizą przewartościowań w pamięci historycznej. Te zagadnienia zostaną przeniesione na płaszczyznę edukacji szkolnej, bo to nauczyciele muszą znać odpowiedź na pytania o to, co i jak pamiętać, czego uczyć? To przede wszystkim oni potrzebują pogłębionej refleksji na temat roli szkoły (zwłaszcza nauczania historii) w kształtowaniu świadomości własnych dziejów, a co za tym idzie tożsamości osobowej, lokalnej i narodowej. Potrzeba takich rozważań jest istotna, szczególnie w czasie, gdy pamięć historyczna współczesnych Polaków bywa często zmącona.
Wybitni wykładowcy, specjaliści w swoich dziedzinach i autorzy podręczników – m.in. prof. Katarzyna Kaniowska, Andrzej Szpociński, Robert Traba, Tomasz Wiślicz, Rafał Stobiecki, Wiesław Caban, Andrzej Nowak, Stanisław Roszak – opowiedzą o przemianach pamięci historycznej, a także o polskich sporach o historię. Uczestnicy konferencji będą mogli również wziąć udział w dwóch sesjach warsztatowych, podczas których zaprezentowane zostaną konkretne realizacje tematów lekcji historii oraz historii i społeczeństwa.
W panelu dyskusyjnym „Współczesne muzeum – medium pamięci historycznej i edukacji” dr Tomasz Kranz z Państwowego Muzeum na Majdanku, Michał Niezabitowski z Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Piotr Górajec z Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie oraz Karol Mazur z Muzeum Powstania Warszawskiego zastanowią się nad rolą muzeum we współczesnym świecie, opowiedzą o działaniach edukacyjnych i społecznych swoich instytucji, o tym, jak uczyć historii i patriotyzmu poza ławką szkolną, np. w miejscach pamięci.
Ogólnopolska konferencja naukowo-dydaktyczna z cyklu „Historia-Patriotyzm-Edukacja”, zatytułowana „Problemy z pamięcią historyczną. Implikacje dla edukacji szkolnej” odbędzie się w Kielcach w dniach 9-10 października. Jej temat wzbudza zainteresowanie nauczycieli, którzy będą musieli zmierzyć się z tym zagadnieniem. Z programem październikowej debaty o patriotyzmie można zapoznać się na stronie www.ompio.pl
Dr Marek Maciągowski