Zasłużeni z regionu odznaczeni Krzyżami Wolności i Solidarności

Krzyżami Wolności i Solidarności uhonorowano dziewięć osób, w tym jedną pośmiertnie. W gronie wyróżnionych znalazł się m.in. Marek Głowacki z Kielc, który od początku związany był z NSZZ „Solidarność”.

– Nie dotknęły mnie dotkliwe represje, jednak spotkałem się z szykanami w zakładzie pracy po 1980 roku, ze względu na pomoc udzieloną internowanemu z naszego zakładu. Byłem przesuwany ze stanowiska na stanowisko, a Służba Bezpieczeństwa przez cały czas mnie obserwowała, co jest udokumentowane w aktach IPN. Byłem inwigilowany aż do 16 sierpnia 1989 roku. To wyróżnienie wiele dla mnie znaczy – wspomina.

Podczas piątkowych uroczystości, które odbyły się 17 października w Kielcach, odznaczenia wręczał Mateusz Szpytma, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.

– Ci ludzie, których dziś honorujemy, ryzykowali bardzo wiele. Ryzykowali swoje zdrowie i kariery. Byli wysyłani do obozów internowania, ale jak pokazuje przykład księdza Jerzego Popiełuszki – wielu z nich ryzykowało także swoim życiem – podkreśla.

Krzyż Wolności i Solidarności to państwowe odznaczenie cywilne, nadawane działaczom opozycji antykomunistycznej z lat 1956–1989. Został ustanowiony przez Sejm w 2010 roku. Przyznawany jest za zasługi w działalności na rzecz niepodległości i suwerenności Polski oraz w obronie praw człowieka w PRL. Odznaczenie nadaje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.

Odznaczeni Krzyżem Wolności i Solidarności

MAREK ZENON GŁOWACKI

Pan Marek Zenon Głowacki  od 1980 r. pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Kieleckim Przedsiębiorstwie Instalacji Budownictwa. W okresie stanu wojennego i później brał udział w rozprowadzaniu nielegalnych materiałów bezdebitowych. W czerwcu 1988 r. w Wąchocku, w trakcie obchodów uroczystości zawiązanej z upamiętnieniem Armii Krajowej, wspólnie z innymi rozpowszechnił ok. 500 sztuk ulotek sygnowanych przez „Konfederację Solidarności Walczącej”. Uczestniczył w „Mszach za Ojczyznę” i pielgrzymkach  organizowanych przez Duszpasterstwo Ludzi Pracy. Od wrześniu 1988 r. do sierpnia 1989 r. Marek Zenon Głowacki był rozpracowywany przez SB z uwagi na to, że utrzymywał kontakty z członkami byłej „Solidarności” i „Solidarności Walczącej” w Kielcach. W styczniu 1989 r. z jego inicjatywy w Kieleckim Przedsiębiorstwie Instalacji Budownictwa powstała Komisja Założycielska NSZZ „Solidarność”.

MARIUSZ RYSZARD GÓRSKI

W latach 1982-1989 był zaangażowany w działalność organizacji Solidarność Walcząca Kielce - przekształconej w 1987 r. w Konfederację Solidarności Walczącej „SoWa” Kielce. Zajmował się kolportażem ulotek, rozklejaniem plakatów, malowaniem napisów antykomunistycznych na murach na terenie miasta.  W październiku 1982 r. brał udział w akcji ustawienia i zabetonowania Krzyża Katyńskiego na Cmentarzu Partyzanckim w Kielcach. Inicjował upamiętnianie wydarzeń historycznych m.in. Marszu Szlakiem Pierwszej Kompanii Kadrowej przez pozostawianie pamiątkowych pocztówek na grobach legionistów. W latach 1984-1989 drukował w piwnicy swojego domu nielegalne wydawnictwa tj.: pismo „Wolność i Solidarność” (WiS) wydawane przez Solidarność Walczącą Kielce, następnie przez Konfederację Solidarności Walczącej „SoWa” Kielce, od 1989 r. pismo „Reflektor” - sygnowane przez NZS przy Wyższej Szkole Pedagogicznej w Kielcach.

ADAM EDWARD JACH

Pan Adam Edward Jach był członkiem NSZZ „Solidarność” w Przedsiębiorstwie Produkcji i Montażu Urządzeń Elektrycznych „Elektromontaż” w Kielcach. W ramach represji za prowadzoną działalność w dniu 5 listopada 1982 r. został powołany na trzymiesięczne szkolenie wojskowe w ramach czynnej służby wojskowe w 28 Pułku Czołgów Średnich w Czarnem.

JAN JUSZCZE

Pan Jan Juszcze pełnił funkcję przewodniczącego NSZZ „Solidarność” Wydziału Spiekalni Huty „Katowice” do dnia 13 grudnia 1982r. Po ogłoszeniu stanu wojennego brał udział w strajku, który trwał w Hucie w okresie od 13 do 25 grudnia 1981r. Organizował pomoc osobom internowanym i ich rodzinom. Został internowany w dniu 26 sierpnia 1982r. w Ośrodku Odosobnienia w Uhercach, gdzie przebywał do 15 października 1982 r. W 1983 r. wyjechał na pobyt stały do USA.

JAN PAJDOSZ

Pan Jan Pajdosz brał udział w organizowaniu strajków w Fabryce Łożysk Tocznych „Iskra” w Kielcach. W dniu 8 listopada 1982 r.  W ramach represji za prowadzoną działalność został powołany do odbycia ćwiczeń w Wojskowym Obozie Internowania w Budowie (JW 1013). Szkolenie wojskowe rezerwistów w powyższej jednostce nie miało na celu realizacji zadań związanych z obronnością kraju oraz podnoszeniem umiejętności żołnierskich, natomiast służyło walce z opozycją i było dotkliwą formą represji stosowaną wobec wcielonych. W Wojskowym Obozie Internowania przebywał do 2 lutego 1983 r.

LUCYNA ŁUCJA RYDZEK

Pani Lucyna Łucja Rydzek jako katechetka pracująca w parafii pw. Wniebowzięcia NMP we Włoszczowie była jedną z osób wspomagających strajk młodzieży Zespołu Szkół Zawodowych podjęty w obronie krzyży. Strajk okupacyjny szkoły trwał od 3 do 16 grudnia 1984 r.  W dniu 11 czerwca 1985 r. została zatrzymana przed budynkiem Sądu Rejonowego w Jędrzejowie i ukarana grzywną, kosztami postępowania oraz podaniem orzeczenia Kolegium do zakładu pracy. Pani Lucyna Łucja Rydzek w latach 1984-1989 brała udział w przygotowaniach Mszy św. za Ojczyznę we Włoszczowie, pieszych pielgrzymek do Częstochowy i spotkań mieszkańców z opozycjonistami przyjeżdzającymi do Włoszczowy. W trakcie organizowanych wydarzeń kolportowała krzyże, znaczki i plakietki o treści patriotycznej oraz ulotki i książki z tzw. drugiego obiegu.

JERZY JÓZEF SKOWRON

Pan Jerzy Józef Skowron aktywnie działał na rzecz założenia związku NSZZ „Solidarność” przy Zakładzie Transportu Przemysłu Mięsnego w Kielcach w sierpniu 1980 r. Pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Zakładowej w miejscu pracy. Współpracował z Zarządem Regionu Świętokrzyskiego i działaczami „Solidarności” z innych części Polski. Po wprowadzeniu stanu wojennego nadal negatywnie wypowiadał się na temat rządu i PZPR, utrzymywał kontakt z byłymi działaczami „Solidarności”, prowadził działalność związkową poprzez kolportaż wydawnictw i ulotek o wrogiej ustrojowi treści.  Został internowany w dniu 10 maja 1982 r. i osadzony w Areszcie Śledczym w Kielcach. W dniu 9 lipca 1982 r. został przeniesiony do Ośrodka Odosobnienia w Łupkowie. Na mocy amnestii  zwolniony z internowania w dniu 23 lipca 1982 r. W 1983 r. wyjechał wraz z rodziną na pobyt stały do USA.

JACEK KAROL SZREK

Pan Jacek Karol Szrek był aktywnym członkiem NSZZ „Solidarność” w Fabryce Samochodów Specjalizowanych „Polmo SHL” w Kielcach. Za swój negatywny stosunek do władz partyjno-państwowych PRL w dniu 5 listopada 1982 r. został powołany do odbycia ćwiczeń w Wojskowym Obozie Internowania w Czerwonym Borze (JW 3466). Szkolenie wojskowe rezerwistów w powyższej jednostce nie miało na celu realizacji zadań związanych z obronnością kraju oraz podnoszeniem umiejętności żołnierskich, natomiast służyło walce z opozycją i było dotkliwą formą represji stosowaną wobec wcielonych. W Wojskowym Obozie Internowania przebywał do 3 lutego 1983 r.

TADEUSZ WIKTOROWSKI (odznaczenie pośmiertne)

Pan Tadeusz Wiktorowski, pracownik Fabryki Samochodów Ciężarowych w Starachowicach, w latach 1980-1982 był rozpracowywany przez funkcjonariuszy KW MO w Kielcach jako organizator akcji strajkowych i protestacyjnych w zakładzie pracy. Po wprowadzeniu stanu wojennego nie zaprzestał działalności w strukturach NSZZ „Solidarność” i brał udział w kolportażu nielegalnych materiałów na terenie Starachowic. W dniu 30 sierpnia 1982 r. został zatrzymany i osadzony w Areszcie Śledczym w Kielcach. W dniu 17 września 1982 r. postępowanie umorzono z uwagi na brak dostatecznych dowodów winy. W dniu 5 listopada 1982 r. został powołany na przymusowe ćwiczenia do wojskowego obozu internowania w Czerwonym Borze (JW. 3466), gdzie przebywał do 3 lutego 1983 r.