MIASTO
[VIDEO] Mówili o polskiej wsi podczas wojny. Konferencja połączona z ważną wystawą
Zbrodnie niemieckie, praca przymusowa, eksterminacja ekonomiczna – między innymi o tych tragicznych wydarzeniach, które dotknęły polską wieś w trakcie II wojny światowej mówili historycy podczas konferencji zorganizowanej w Przystanku Historia IPN w Kielcach. Zaprezentowano również specjalną wystawę autorstwa Ewy Kołomańskiej.
– Wiedza na temat II wojny światowej wydaje się dobrze pogłębiona. W międzynarodowej przestrzeni publicznej losy Polaków są jednak nadal nieobecne. Nasza wieś poniosła wielkie straty. Była celem okupanta. Dziś, kiedy toczy się dyskusja na temat strat różnych narodów, głos Polski musi być szczególnie słyszalny ze względu na olbrzymie zniszczenia, których doświadczyliśmy. Często nie zdajemy sobie sprawy, jak traktowano ludność cywilną, szczególnie na wsi – zauważa dr Dorota Koczwańska-Kalita, naczelnik Delegatury IPN w Kielcach.
Naukowcy biorący udział w konferencji poruszyli szereg tematów związanych z okupacją niemiecką na terenach wiejskich. Tomasz Sudoł z warszawskiego IPN-u mówił o eksploatacji ekonomicznej, dr Wojciech Wichert z IPN w Szczecinie o pracy przymusowej, zaś dr Katarzyna Jedynak z Muzeum Wsi Kieleckiej przypomniała o stratach wsi polskiej na podstawie powiatu opatowskiego. Dr Tomasz Domański z Delegatury IPN w Kielcach przypomniał o ogromie zbrodni niemieckich. – We wrześniu 1939 roku skumulowało się kilka czynników, które przesądziły o wydarzeniach na polskiej wsi. Wynikało to z intensywnej indoktrynacji żołnierzy i ludności niemieckiej. Na to wszystko nałożyły się pewne mity dotyczące choćby bydgoskiej krwawej niedzieli. Poza tym, dyrektywy i wskazówki Wermachtu mówiły o tym, żeby miejscowej ludności nie ufać i w zdecydowany sposób się z nią rozprawiać. To wszystko, w poczuciu absolutnej bezkarności i wyższości rasowej, powodowało, że doszło do ogromnej tragedii – wyjaśniał dr Domański. Swoją prelekcję wygłosił także dr Marek Jedynak z kieleckiej IPN, który jednocześnie prowadził spotkanie.
Konferencji towarzyszyła wystawa „Zabić, zrujnować, zniszczyć” autorstwa Ewy Kołomańskiej z Muzeum Wsi Kieleckiej. Ekspozycja prezentuje zdjęcia, dokumenty i rysunki przedstawiające jeden z najtrudniejszych momentów w dziejach polskiej wsi. – Gdy tracimy nasze korzenie i świadomość naszej historii, nie jesteśmy w stanie budować przyszłości. Musimy pamiętać o bohaterach i ich roli oraz wiedzieć, w jakim stanie byliśmy po II wojnie światowej i jak zniszczone było nasze społeczeństwo. Szczególny szacunek i uznanie należy się tym, którzy walczyli i próbowali zrobić wszystko, aby polska wieś przetrwała ten trudny czas – powiedziała Ewa Kołomańska Radiu eM Kielce.