KULTURA
„Świętokrzyski Sztetl” z Nagrodą im. Marii i Łukasza Hirszowiczów


W uznaniu zasług na rzecz upamiętnienia żydowskich mieszkańców przedwojennych sztetli, Nagrodą im. Marii i Łukasza Hirszowiczów za rok 2021 uhonorowany został Ośrodek Edukacyjno-Muzealny „Świętokrzyski Sztetl” w Chmielniku.
Nagroda im. Marii i Łukasza Hirszowiczów przyznawana jest przez Żydowski Instytut Historyczny w Warszawie. Jej celem jest uhonorowanie osiągnięć naukowych, artystycznych bądź edukacyjnych w dziedzinie badań lub popularyzacji dziejów żydowskiej obecności w Polsce oraz stosunków polsko-żydowskich.
Tegoroczna Kapituła w składzie: Ada Willenberg, dr Monika Polit oraz dr hab. Witold Mędykowski zdecydowała o przyznaniu dwóch nagród: dla profesora Andrzeja Żbikowskiego - w uznaniu osiągnięć naukowych oraz dla OEM „Świętokrzyski Sztetl” - w dziedzinie upamiętnienia żydowskich mieszkańców.
- Zajmujemy się pamięcią o Żydach nie unikając tematów trudnych, związanych z wojną i Zagładą. Staramy się równoważyć zagadnienia z obszaru pamięci kulturowej, dotyczącej przedwojennego współistnienia Żydów i Polaków w dawnych sztetlach, z upamiętnieniem ofiar wojny – mówi Agnieszka Dziarmaga.
– Mikrohistria i małe odpowiadające jej lokalne regiony, jak w soczewce odzwierciedlają procesy centralne – dodaje.
Gala wręczenia nagrody odbędzie się 12 maja w warszawskiej siedzibie ŻIH i będzie transmitowana online. Początek o godzinie 18.
W 2001 r. Maria Hirszowicz, profesor socjologii pozostająca od 1969 r. na emigracji w Wielkiej Brytanii, ufundowała nagrodęza działalność i prace poświęcone problematyce żydowskiej w Polsce. Nagroda miała nosić imię jej zmarłego męża, Łukasza Hirszowicza. Fundusz Nagrody Maria Hirszowicz powierzyła ówczesnemu dyrektorowi ŻIH, profesorowi Feliksowi Tychowi. Maria Hirszowicz zmarła w Paryżu w 2007 r. Dwa lata później przyznawanie nagrody zostało czasowo zawieszone. W 2014 r. Żydowski Instytut Historyczny wznowił wydarzenie.
W latach 2002-2009 nagrodę im. Marii i Łukasza Hirszowiczów otrzymali:Michał Nekanda-Trepka za film dokumentalny Ostatni świadek; Zespół Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” za oryginalny wkład w dzieło przypominania żydowskiej obecności historycznej w Lublinie; Daniel Kac za całokształt twórczości literackiej w języku jidysz; Barbara Engelking-Boni za stworzenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów w IFiS PAN; Bogdan Białek za utrwalanie w Kielcach pamięci o pogromie 1946 roku.








