Akademia finansów
Akademia Finansów cz. 7.: Instytucje ubezpieczeniowe w Polsce. W trosce o nasze bezpieczeństwo
Ponad 90 mln złotych rocznie wypłaca Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny z tytułu odszkodowań w ramach odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych – wynika z ostatniego raportu rocznego UFG. Tylko w 2018 roku do funduszu zostało zgłoszonych niemal 6 tys. szkód. Ponad 5,1 tys. wniosków skończyło się wypłatą odszkodowań. Z kolei biuro Rzecznika Finansowego w latach 2016-2020 udzieliło ponad 125 tys. porad telefonicznych. Dlaczego potrzebujemy tych instytucji? Zastanawiali się nad tym uczestnicy warsztatów Akademii Finansów Radia eM.
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny powstał w 2003 roku. Zajmuje się on wypłatą odszkodowań pokrzywdzonym w wypadkach, spowodowanych przez nieubezpieczonych właścicieli pojazdów oraz nieubezpieczonych rolników. UFG wypłaca również odszkodowania osobom poszkodowanym, w przypadku gdy sprawca wypadku drogowego uciekł z miejsca zdarzenia i jest nieznany. Z kolei Rzecznik Finansowy jest urzędem powołanym do życia w 1995 roku, pierwotnie jako Rzecznik Ubezpieczonych, w związku z upadkiem kilku zakładów ubezpieczeń.
UFG WYPŁACI ODSZKODOWANIE
– UFG jest instytucją, która zajmuje się wypłatą odszkodowań ofiarom wypadków spowodowanych przez osoby, które nie mają obowiązkowego ubezpieczenia OC lub w sytuacji, gdy sprawca wypadku nie został zidentyfikowany – mówią uczniowie z klasy II C Ekonomicznej w Zespole Szkół Ekonomicznych im. Mikołaja Kopernika w Kielcach. – Powołanie tego funduszu było postulatem środowiska ubezpieczeniowego i instytucji, które w działały ramach nadzoru – dodaje prof. Marek Leszczyński, ekonomista z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Okazuje się jednak, że UFG nie obsługuje absolutnie wszystkich szkód wyrządzonych przez nieubezpieczonych sprawców. Przykładem może być sytuacja, w której poszkodowany ma wykupioną polisę auto casco. – Każde towarzystwo ubezpieczeniowe musi się zająć taką szkodą. Jeśli więc mamy wykupione ubezpieczenie AC, to nie możemy skorzystać z pomocy UFG– rozwiewają wątpliwości uczniowie kieleckiego „Ekonomika”. – Ubezpieczenie AC nie jest obligatoryjne. Fundusz nie pomoże nam w tej sytuacji. Takie sprawy są załatwiane na podstawie dochodzenia roszczeń między towarzystwami ubezpieczeniowymi. A jak wygląda likwidacja szkody przez UFG? – Aby uzyskać odszkodowanie trzeba zgłosić szkodę do UFG za pośrednictwem dowolnego ubezpieczyciela, który wystawia polisę OC. Ważne jest to, że żadne towarzystwo nie może odmówić przyjęcia takiego zgłoszenia. Następnie towarzystwo przeprowadza pełne postępowanie likwidacyjne – wyjaśniają uczniowie.
RZECZNIK FINANSOWY POMOŻE
– Rolą Rzecznika Finansowego od momentu powołania tego urzędu do życia było między innymi reprezentowanie interesów ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia członków funduszów emerytalnych lub powołanych programów emerytalnych. Rzecznik współpracuje z krajowymi zagranicznymi towarzystwami konsumenckimi i rzecznikiem praw obywatelskich – informują uczestnicy Akademii Finansów. – Do kompetencji rzecznika należy na przykład prowadzenie akcji i działań edukacyjnych i informacyjnych, związanych z ochroną praw klienta, opiniowanie i analizowanie projektów aktów prawnych dotyczących organizacji rynku ubezpieczeniowego oraz kreowanie możliwości polubownego rozstrzygania sporów pomiędzy klientem a towarzystwem ubezpieczeniowym – dodają. – To nie jest organ w rozumieniu władczym, lecz instytucja arbitrażowa - wspomagająca, wspierająca i pośrednicząca, z akcentem polubownego załatwiania spraw. Obszar rzecznika wybiega poza ubezpieczenia, dlatego też nazwa tego urzędu została zmieniona z Rzecznika Ubezpieczonych na Rzecznika Finansowego. Dominują jednak w jego pracy sprawy związane z ubezpieczeniami – uzupełnia prof. Marek Leszczyński.
NASZE BEZPIECZEŃSTWO JEST NAJWAŻNIEJSZE
Skoro firmy zajmujące się ubezpieczeniami i finansami działają w określonych warunkach prawnych i mają nad sobą instytucjonalny nadzór, po co zatem potrzebne są urzędy reprezentujące nasze interesy? – Rola pierwszej z omawianych instytucji zaczyna się w momencie, gdy nie znamy sprawcy lub nie jest on ubezpieczony – mówią uczniowie. – Instytucje ubezpieczeniowe faktycznie działają w dużym rygorze prawnym. W przeszłości jednak zdarzały się przypadki nieuczciwych podmiotów. W wielu krajach, w tym w Polsce, powołuje się wszelkiego rodzaju fundusze gwarancyjne czy urzędy rzecznika – po to, by instytucjezaufania publicznego funkcjonowały sprawniej. Jest jeszcze jeden aspekt ich działalności. Wiąże się on z szerzeniem wiedzy na temat poszczególnych usług i produktów. Popularyzacja edukacji jest bardzo ważnym aspektem działalności rzecznika. Istnienie funduszy gwarancyjnych zasilanych finansowo przez poszczególne podmioty stanowi skuteczne zabezpieczenie całej branży – jej wiarygodności i reputacji. Ważne, by roszczenie klienta zostało szybko zabezpieczone – wyjaśnia ekonomista z UJK.
***
Zgodnie z danymi zawartymi w raporcie rocznym UFG, najczęstszą sytuacją, w której wypłacane są odszkodowania jest ta, w której znamy sprawcę wypadku, ale nie ma on wykupionego ubezpieczenia OC. W 2018 roku dotyczyło takiej sytuacji 4148 spraw. 993 sprawy to sytuacja, w której nie udało się ustalić tożsamości sprawcy.